2018: Blwyddyn Ryngwladol y Rîff

Mae Ffederasiwn Danddwr y Byd (CMAS) wedi datgan 2018 fel Blwyddyn Ryngwladol y Rîff* (International Year of the Reef, neu IYOR 2018). Dyma fydd y drydedd Flwyddyn Ryngwladol y Rîff ers i CMAS gynnal digwyddiad o’r fath am y tro cyntaf yn 1997. Fe lansiodd y ffederasiwn eu dathliadau mewn seremoni yn Düsseldorf ar 28…

Gwenyn mêl: bywyd gwyllt neu anifeiliaid fferm?

Os gofynnaf i chi ddychmygu darlun o fyd natur, dwi’n meddwl y galla’i ddyfalu rhai o’r pethau ddaw i’ch meddwl. Nant yn ymlithro trwy goedwig, efallai, gydag ambell i blanhigyn yn cael ei beillio gan wenynen streipiog. Ond falle y dylech chi ail-gysidro, yn ôl gwyddonwyr ym Mhrifysgol Caergrawnt, sy’n sgwennu yng nghylchgrawn Science na…

Y lygoden dyrchol sy’n byw a byw

Mewn anifeiliaid, yn cynnwys pobl, mae’n tebygrwydd ni o farw yn cynnyddu wrth i ni heneiddio – a does dim llawer y gallwn ei wneud am hynny. Ond dydy’r llygoden dyrchol noeth – naked mole rat – ddim am gydymffurfio. Mae’r anifeiliaid bychain yma yn gallu byw yn hirach nac unrhwy gnofilyn arall. Ac mae…

Dau am bris un: samplo lleuad y blaned Mawrth

Yn y flwyddyn 2020, bydd asiantaeth ofod Rwsia yn gyrru taith archwiliol i un o ddau leuad y blaned Mawrth, Phobos. Pwrpas y daith, o’r enw Phobos-Grunt 2, fydd i hel samplau o arwyneb Phobos a’u dychwelyd i’r Ddaear. Ond mae ymchwil newydd wedi dangos y bydd samplau o’r fath hefyd yn cynnwys darnau o’r…

Cerrig byw

Efallai nad yw’r llun isod yn edrych fel llawer. Casgliad o gerrig bychain o ryw draeth diarth efallai. Ond, mewn gwirionedd, planhigion bychain ydi’r rhain, sy’n perthyn i’r genws Lithops. Mae’r ‘cerrig byw’ rhain, fel y’i gelwir, wedi addasu i oroesi dan yr amodau sych iawn sydd i’w cael yn ardaloedd deheuol Affrica. Ychydig iawn…